Dzisiaj jest 79 rocznica zdobycia Berlina, miasta, które stało się symbolem zakończenia II wojny światowej w Europie. W operacji berlińskiej, kluczowej dla zakończenia konfliktu, udział wzięły dwie Armie Wojska Polskiego: 1 AWP na kierunku Berlińskim oraz 2 AWP na kierunku Drezdeńskim. Zdobycie Berlina miało być ostatecznym triumfem propagandowym Armii Czerwonej, dlatego rozpoczęto je w ogromnym pośpiechu, aby ubiec Amerykanów.
1 AWP odegrała istotną rolę w forsowaniu Odry i skutecznie osłaniała od północy siły 1 Frontu Białoruskiego szturmującego Berlin. Natomiast 2 AWP, z powodu braku przygotowania dowódczego, została niemalże rozbita przez kontratak grupy bojowej Schoernera, ale dzięki bohaterstwu żołnierzy i pomocy wojsk sowieckich udało się jej przetrwać.
Tajemnice Polskiej Flagi na Berlinem
Był ostatnim z pięciu bohaterów, którzy 2 maja 1945 roku zawiesili biało-czerwoną flagę na Kolumnie Zwycięstwa w Berlinie. Wydarzenie, w którym wziął udział kapitan Antoni Jabłoński, stało się symbolem zwycięstwa Polaków w II wojnie światowej.
– Nocą z 1 na 2 maja 1945 roku nasz oddział dotarł do Kolumny Zwycięstwa w Berlinie i do świtu siedzieliśmy pod schodami, kryjąc się przed ostrzałem – opowiadał kapitan Antoni Jabłoński w wywiadzie radiowym w 2012 roku.
Jabłoński walczył o zdobycie Berlina jako kapral w 1 Pułku Artylerii Lekkiej 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki. Wspominał, że rano 2 maja jego dowódca zobaczył, iż Niemcy składają broń. To wtedy zadecydował, że jego żołnierze muszą wywiesić polską flagę na blisko 67-metrowym monumencie.
Czytaj więcej na stronie Polski Zbrojnej link
Wyścig rywali do laurów zwycięstwa: Żukowa (1 Front Białoruski) i Koniewa (1Front Ukraiński) znalazł finał w Berlinie. Żołnierze sowieccy ze ścigających się Frontów ponieśli bardzo duże straty, co zmusiło Stalina do zgodzenia się na użycie Polaków. W związku z tym do jednostek już wspierających natarcie sowieckie dołączyła 30 kwietnia 1 DP „Tadeusza Kościuszki”. Polacy zachowali się w Berlinie inaczej niż Rosjanie, nie unikali walki w ostatnich godzinach wojny ani nie popełniali okrucieństw na ludności cywilnej.
W Berlinie walczyły jednostki Wojska Polskiego, w tym 1 Warszawska Dywizja Piechoty z 1 Armii Wojska Polskiego, 2 Pomorska Brygada Artylerii Haubic, 6 samodzielny warszawski zmotoryzowany batalion pontonowo-mostowy, 1 Samodzielna Brygada Moździerzy, łącznie około 12 tysięcy żołnierzy.
2 maja 1945 roku o godzinie 6:00 pododdziały 1DP i sowieckiej 66 Brygady Pancernej przeprowadziły rajd przez Tiergarten do Bramy Brandenburskiej, gdzie powieszono flagi na kolumnie zwycięstwa Siegessäule i Bramie Brandenburskiej. Chwila ta została uwieczniona w popkulturze, m.in. w filmie „Czterej Pancerni i Pies” oraz „Ostatnie Dni – Zwycięstwo”. Udział Polaków w ataku przez Tiergarten został schematycznie pokazany w sowieckim filmie „Wyzwolenie 4 – Bitwa o Berlin”.
Zobacz jeszcze:
1 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego „Warszawa” – rys historyczny 1943-45
