Pewnie już spotkałeś się z sytuacją, kiedy model wygląda po prostu nijako pomimo starannego malowania i weatheringu. Kalkomanie jakieś za wyraźne a weathering staje się zupełnie nie widoczny na gotowym modelu. Jeżeli nie chcesz, aby Twoje modele tak wyglądały, to przeczytaj o przyczynach i środach zaradczych w tej sprawie.
Dotknąłem sprawy tonalnego przytłumienia koloru kilka razy pisząc posty tu i tam, ale widzę, że nigdy do końca nie wyjaśniłem tej koncepcji. No i jej skutków dla modelarstwa.
W skrócie
Zrobię sobie teraz skrót myślowy, który pozwoli lepiej wyjaśnić dlaczego tak się dzieje
High Dynamic Range a zakres tonalny koloru
Kilka lat temu stosowanie High Dynamic Range lub HDR było czymś wściekle nowym. Teraz jest to mainstreamowa technika obróbki obrazu, która pojawia się nawet w telefonach komórkowych, ale ciągle tylko niektórzy z użytkowników zwracają na to większą uwagę.
Prostymi słowy jest takie coś jak rozpiętość tonalna widzenia koloru. Zakres zróżnicowania oświetlenia, który sensor potrafi zarejestrować. Oko ludzkie, jako narząd zmysłu, potrafi widzieć jednocześnie około dwudziestu stopni zróżnicowania jasności koloru w tym samym czasie. Jesteśmy niesamowicie dobrzy w rozróżnianiu detali równocześnie w miejscach nasłonecznionych i zacienionych.
Z drugiej strony czujnik kamery widzi znacznie mniej stopni zróżnicowania oświetlenia. Jakieś dwa razy mniej. To dla tego trudno jest zrobić zdjęcie dokładnie odtwarzające to co widzimy własnymi oczami. Jeżeli kiedykolwiek zrobiłeś zdjęcie krajobrazu, na którym wyszło białe, prześwietlone niebo to znasz już ograniczenia zakresu tonalnego twojego aparatu.
I tu z pomocą przychodzi HDR. To jest sprytny sposób łączenia kilku ujęć tego samego zdjęcia w różnych ustawieniach ekspozycji w celu stworzenia jednego zdjęcia ze znacznie większym zakresem tonalnym niż sensor aparatu potrafi uchwycić. A oto dobry przykład HDR w akcji:
Tym co widzisz na zdjęciu są trzy ujęcia przetworzone przez HDR w jedno zdjęcie. W zdjęcie, które jest od nich znacznie bliższe temu, co widzą Twoje oczy. Więcej przykładów znajdziesz tutaj.
Jak to się ma do koloru na modelu?
No dobra. Sensor aparatu może widzieć tylko pewien ograniczony zakres tonalny koloru. Reszta po prostu wpada w cień lub jasność i ulega przytłumieniu.
Coś podobnego przydarza się z kolorem… ale zauważyłem, że działa to także w przypadku oka ludzkiego. Weźmy pojedynczy kolor, który poddaliśmy czasochłonnemu cieniowaniu. Uzyskaliśmy na nim bogate zróżnicowanie tonacji koloru. Na przykład takie:
To nie mógł być po prostu zielony, to jest zielony z charakterem do cholery. To jest zielony żyjący własnym życiem.
Ale kiedy dodamy obok niego ostro kontrastujący kolor, coś szczególnego się wydarza.
Teraz aparat (i Twoje oczy też) muszą przetrawić znacznie większy zakres informacji o kolorze. Tu jest zieleń. Ale też jest biały i żywa czerwień. Kontrast przytłumia zróżnicowanie tonalne zieleni, czyniąc ją bardziej jednobarwną.
W przypadku Ki-84 pokazanym powyżej, wymagało to zastosowania wielu tricków weatheringowych, aby przywrócić zróżnicowanie z powrotem … podkreślając tonację zieleni, przełamując powierzchnię podkreśleniem linii podziału blach, i zmniejszając tonację czernieni Hinomaru oraz bieli kwadratów obrony wysp japońskich.
Ale przytłumienie tonalne „tonal crush”, jest czymś, na co trzeba uważać przy każdym projekcie z bardzo kontrastowymi kolorami. Np. jak ten Bf-109:
I ten Fiat G.55:
To jak zwalczyć przytłumienie tonalne „Tonal Crush”?
Jako dziecko nauczyłem się jednej rzeczy z komiksów GI Joe: rozpoznanie przeciwnika to połowa zwycięstwa.
Serio. Jeżeli wiesz, jaka kolorystykę ma mieć Twój model zanim zaczniesz malowanie, to dostosowując zawczasu styl malowania uzyskasz wielka różnicę. Jeżeli masz malować zróżnicowany, kontrastujący kamuflaż, rozważ ostrzejsze, trochę przesadzone cieniowanie i różnicowanie powierzchni. Pomyśl o natryśnięciu na model z kalkomaniami bardzo rozcieńczonego filtra ze zmieszanych kolorów kamuflażu, ponieważ takie połączenie kolorów, bardzo subtelne, pozwoli zmniejszyć przytłumienie tonalne.
Przykład dokładnie w temacie – Wiedziałem o tym podczas malowania mojego francuskiego P-47, że czerwona osłona silnika, żółte pasy i znaki państwowe wywołają przytłumienie tonalne. Dlatego dołożyłem więcej starań w różnicowaniu powierzchni koloru Olive Drab … i udało się zachować jego „nieczystość” w sąsiedztwie jaskrawych kolorów.
Jeżeli zmierzysz się z malowaniami „wysokiej widzialności” (high-viz), jak na odrzutowcach US Navy z lat 1960, weź to pod uwagę. Jeżeli twoje malowanie w kolorach light gull gray i białym wygląda zbyt brudno przed nałożeniem kalkomanii, to będzie wyglądać dobrze gdy kolorowe oznaczenia się na nich znajdą.
Z drugiej strony, jeżeli wykonujesz model w kamuflażu niskiej widzialności (low visibility gray), to możesz nie obawiac się przytłumienia tonalnego na modelu, każde cieniowanie będzie dobrze widoczne.
Przykład, mój A-4F Skyhawk:
Na koniec, to jest tylko taka moja mała poboczna ciekawość modelarska – ale mam nadzieję, że ktoś uzna powyższe uwagi za przydatne.
Tekst i zdjęcia ©Doogs’ Models
Tłumaczenie na język polski/Polish Transalation ©Wojtek Bułhak
Chyba najciekawszy artykuł Doog’s Models. To był dla mnie trudny tekst do tłumaczenia, słabo orientuję się w terminologii fotograficznej. Jeżeli możesz pomóc w doszlifowaniu tekstu, napisz wiadomość tutaj. Dzięki!